Kuduz, ülkemizde insan ve hayvan sağlığını halen tehdit eden önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Hastalığa sebep olan virüs insanlara genel olarak virüsü taşıyan hayvandan ısırılma sonucuyla geçer. Etken olan virüs deri bütünlüğünün bozularak infekte olan salyanın deri altına girmesine neden olan ısırık sonucuyla vücuda bulaşır.
Hastalığa en duyarlı türler tilkiler, çakallar ve kurtlar olup, bu hayvanlar ile temas, boğuşma ve ısırılma yolu ile kedi, köpek vb. diğer evcil hayvanlar hastalığa yakalanabilirler.
Bu kapsamda Bakanlığımız yaban hayatında kuduz hastalığı ile mücadele amacıyla "Türkiye' de Kuduza Karşı Ağızdan Aşılama Projesi'ni" uygulama koymuştur. Proje kapsamında İlimizde de aşılama çalışması 19 Eylül 2019 itibariyle başlayacaktır.
Proje ile yabani hayatta bulunan tilkilerin kuduz hastalığına karşı bağışıklığının temini hedeflenmektedir. Uygulamanın başarılı olması için Bakanlığımızca teknik olarak yapılması gereken prensipler planlanmış ve uygulamaya konulmuştur.
Söz konusu proje çerçevesinde özellikle tilkiler olmak üzere yabani hayvanların oral aşılama yolu ile bağışık duruma getirilmesi çalışmalarının ilimiz kırsalında yaban hayvanlarının yaşam ve dolaşma alanlarına zayıflatılmış canlı virüs içeren yemler (bait) bırakılması şeklinde aşı uygulaması yapılacağı Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bildirilmiştir.
Aşılama çalışmaları uçakla aşı kapsüllerinin havadan açık alan ve kırsala atılması şeklinde yapılacaktır. Bu çalışmada kullanılacak aşı, SAD B19 suşu ile üretilmiş attenue canlı bir aşıdır. Aşının çevresinde bulunan köfte şeklindeki yem, balık ve hayvan yemi ile parafin ve yağdan yapılmıştır. Aşı plastik bir kapsülün içinde alüminyum folyo ile kaplanmış halde köftenin ortasında yer almaktadır.
Aşılama çalışmaları boyunca program etkinliğinin azalmaması için, açık arazide ve yaban hayatta aşılama çalışması yapılan alanlarda çocuklar başta olmak üzere vatandaşlarımızın;
1- Canlı virüs içeren "bait" lere dokunmamaları, aşı kapsülleri ve çevrelerindeki yemleriyle temas etmemeleri;
2- Bu kapsüllerin (yemlerin) kesinlikle parçalanmaması ve bütünlüğünün bozulmaması;
3- Eğer halen bütünlüğü bozulmamış bir aşı yemi ise diğer kişilerin göremeyeceği bir yere doğru ayakla itilmesi, aşı yeminin yani köftenin kendisinin insan sağlığına zararlı olmamasına rağmen dokunulmaması,
4- Yemlerin açılması/delinmesi ve aşı virüsünün bütünlüğü bozulmuş deriyle veya mükoz membranlarla teması gibi durumlarda ise en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeleri;
5- Hekim tarafından Kuduz Aşısı Profilaksi programına alınan kişiler varsa aşılarını aksatmadan ve gününde yaptırmaları gerekmektedir.
Vatandaşlarımızın konu ile ilgili gerekli hassasiyeti göstermeleri gerekmektedir.
Seyit YILDIZ
Tarım ve Orman
İl Müdürü